Γουέλς, Χέρμπερτ Τζορτζ

(George Herbert Wells, Μπρόμλεϊ, Κεντ 1866 – Λονδίνο 1946). Άγγλος συγγραφέας και κοινωνιολόγος. Γόνος φτωχής οικογένειας, κατόρθωσε με υποτροφία να φοιτήσει στο Βασιλικό Κολέγιο Επιστημών, όπου σπούδασε με τον Τόμας Χένρι Χάξλεϊ, οι εξελικτικές και αγωνιστικές αντιλήψεις του οποίου άσκησαν μόνιμη επίδραση στον Γ. Αφού πήρε πτυχίο φυσικών επιστημών (1888), ύστερα από μερικά χρόνια διδασκαλίας και επιστημονικής εργασίας, ασχολήθηκε αποκλειστικά με τη δημοσιογραφική και λογοτεχνική εργασία. Η παραγωγή του μπορεί να διαιρεθεί περίπου σε τρεις περιόδους: η πρώτη είναι η περίοδος των προφητικών μυθιστορημάτων, που στηρίζονται πάντα σε μία πραγματική ανακάλυψη. Εδώ ο Γ., με τη βοήθεια της φαντασίας, προχώρησε σε σημείο να προβλέπει καταστάσεις που αποτελούν σήμερα πραγματικότητα. Στην περίοδο αυτή ανήκουν τα έργα: Η μηχανή του χρόνου (1895), Ο αόρατος άνθρωπος (1897), Ο πόλεμος των κόσμων (1898), Οι πρώτοι άνθρωποι στο φεγγάρι (1901) κ.ά. Στη δεύτερη περίοδο, με ρεαλιστική αφηγηματική διάθεση και κοινωνική κριτική ανήκουν ορισμένα από τα καλύτερα μυθιστορήματά του: Έρως και ο κ. Λιούσαμ (1900), Κιπς, η ιστορίας μιας απλής ψυχής (1905), Ο κ. Μπρίτλινγκ βλέπει στο βάθος (1916), που από πολλούς κριτικούς θεωρείται το αριστούργημά του. Ενδιαφερόμενος διαρκώς για το μέλλον της ανθρωπότητας και προσπαθώντας να επεξεργαστεί και να υποστηρίξει την ιδέα ενός «μεγάλου παγκόσμιου κράτους», ο Γ. προσχώρησε το 1903 στη Φαβιανή Εταιρεία, την οποία όμως εγκατέλειψε το 1908. Λογοτεχνικό αποτέλεσμα των κοινωνιολογικών ανησυχιών του ήταν τα μυθιστορήματα με θέση, που τα είχε προαναγγείλει ήδη η Μοντέρνα Ουτοπία του 1905. Μετά τον Α’ Παγκόσμιο πόλεμο –έναν πόλεμο για τον οποίο πίστευε πως ήταν ο τελευταίος– Ο πόλεμος που θα βάλει τέλος στους πολέμους (1914) αφιερώθηκε με ανανεωμένη αισιοδοξία στην αποστολή του εκπαιδευτή της ανθρωπότητας, βέβαιος πως όλο το κακό προερχόταν από την αμάθεια. Ακολούθησαν τα Περίγραμμα ιστορίας (1919), έργο που σημείωσε παγκόσμια επιτυχία, Η επιστήμη της ζωής (1929) και Η εργασία, ο πλούτος και η ευτυχία της ανθρωπότητας (1932). Κατά τον Β’ Παγκόσμιο πόλεμο η εμπιστοσύνη του Γ. για την ηθική λύτρωση της ανθρωπότητας κλονίστηκε σοβαρά και τα τελευταία του έργα έχουν έναν τόνο απαισιοδοξίας, από το Η μοίρα του homo sapiens (1939) έως το Ο νους στο χείλος της αβύσσου (1945). Πρέπει να αναφέρουμε ακόμα το έργο του Πείραμα αυτοβιογραφίας (1934), ένα πολύτιμο ντοκουμέντο κοινωνικής ιστορίας. Μέσα στα όρια της λογοτεχνικής αξίας του έργου του, ο Γ. άσκησε μεγάλη επίδραση στο αγγλικό και γενικότερα στο βιβλιόφιλο κοινό.